Według badania Izby Przemysłowo-Handlowej w Bielefeld sytuacja w zakresie sukcesji przedsiębiorstw we Wschodniej Westfalii jest mniej dramatyczna niż w innych częściach kraju związkowego. Tylko jedna czwarta wszystkich właścicieli firm w wieku powyżej 55 lat nie zajmowała się jeszcze tą kwestią. Z badania wynika natomiast, że około dwie trzecie wszystkich właścicieli firm w wieku powyżej 55 lat intensywnie zajmowało się już sukcesją swojej firmy.
Czy to sprawia, że Wschodnia Westfalia przyjemnie różni się od wielu innych regionów w Niemczech? W innych miejscach promotorzy biznesu, politycy, bankierzy i przedsiębiorcy stoją przed problemem, który w dużej mierze pozostaje nierozwiązany. Równolegle do niedoboru wykwalifikowanych pracowników istnieje również zagrożenie ogólnokrajowym Brak przedsiębiorców. Dlatego przyjrzałem się bliżej tym liczbom.
Z badania opublikowanego w tym samym czasie przez Izbę Przemysłowo-Handlową Nadrenii Północnej-Westfalii wyłania się inny obraz. Według tego badania prawie 50% wszystkich właścicieli firm w NRW nie zajęło się jeszcze swoją sukcesją. Spojrzenie na najważniejsze wyniki badań różnych izb przemysłowo-handlowych i rzemieślniczych w całych Niemczech potwierdza tę tendencję:
- 1/3 wszystkich rzemieślników w okręgu Izby Rzemieślniczej w Osnabrück ma więcej niż 55 lat i w ciągu najbliższych 10 lat czeka ich zmiana pokoleniowa. Jest to około 3 000 przedsiębiorstw. (HWK Osnabrück, marzec 2017)
- Do 20% wszystkich zakładów rzemieślniczych w Północnej Saksonii zostanie zamkniętych z powodu braku następców. (HWK Leipzig, marzec 2017)
- 69% wszystkich badanych przedsiębiorców nie ma jeszcze żadnych rezerw. (IHK Regensburg, wrzesień 2016)
- 1.600 przedsiębiorstw w Kraju Saary stanie przed pytaniem o sukcesję do 2021 roku. (Ofensywa Kraju Saary, czerwiec 2016)
- 3.000 firm poszukuje nowego szefa w ciągu najbliższych pięciu lat. (IHK Upper Franconia, kwiecień 2016)
Z danych tych jasno wynika, że w najbliższych latach regiony Niemiec czeka głęboka zmiana pokoleniowa. Kohorty o najwyższym wskaźniku urodzeń w Republice Federalnej Niemiec osiągną w najbliższych latach wiek emerytalny. Przedsiębiorcy urodzeni w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ubiegłego wieku będą musieli zmierzyć się z rozliczeniem swojej spuścizny przedsiębiorczej ze względu na wiek.
Wysoki udział sukcesji firm rodzinnych we wschodniej Westfalii
Jednocześnie nie każde przedsiębiorcze dziecko chce wejść w rodzinno-wewnętrzną sukcesję. Przedsiębiorcy zmuszeni są więc do poszukiwania potencjalnych kandydatów do sukcesji poza rodziną. W niektórych sektorach, oprócz niedoboru wykwalifikowanych pracowników, już teraz obserwujemy niedobór przedsiębiorców: jest wysoce prawdopodobne, że w najbliższej przyszłości będzie więcej ofert biznesowych niż następców biznesowych.
Co zatem sprawia, że przedsiębiorcy z okręgu izby Bielefeld są najwyraźniej znacznie lepiej przygotowani niż reszta kraju? Jedną z przyczyn może być wysoki udział sukcesji przedsiębiorstw w rodzinie: około 70% wszystkich przedsiębiorstw we Wschodniej Westfalii ma pozostać po przekazaniu w rękach rodziny. W skali kraju udaje się to tylko 35 do 50% wszystkich firm. Tendencja jest nadal spadkowa. Tylko około 17% wszystkich niemieckich firm rodzinnych pozostaje w rękach rodziny przez więcej niż dwa pokolenia.
Z kolei głosy krytyczne wiązałyby wyjątkowo dobry wynik w zestawieniu ogólnopolskim z ogólnie niską liczbą 300 przebadanych przedsiębiorców.
Według Creditreform, w okręgu izby przemysłowo-handlowej Bielefeld działa obecnie około 66.000 przedsiębiorstw. Spośród nich około 7.500 zalicza się do klasycznych MŚP. Zatrudniają one od 10 do 100 osób i osiągają obroty od 0,5 do 5 mln euro. Nieco ponad jedna trzecia wszystkich szefów ma więcej niż 57 lat. Jednak kadra zarządzająca w sumie 57% wszystkich przedsiębiorstw jest już starsza niż 50 lat. Jest to wartość zbliżona do średniej krajowej wynoszącej 58%.
Prowadzi to do wniosku: Również w przyszłości znacznie wzrośnie liczba sukcesji przedsiębiorstw we Wschodniej Westfalii.
Dlatego też 3W sukcesji przedsiębiorstwa są szczególnie ważne dla wschodniowestfalskich przedsiębiorców: Wpowinien Wan Wen zostać przekazany? Jest to szczególnie ważne, jeśli firma chce pozostać w rękach rodziny.
Sukcesję firmy można zaplanować
Szczególnie dla przedsiębiorców rodzinnych sukcesja w rodzinie jest często emocjonalnym wyzwaniem i życiową decyzją. W końcu rodzice i dzieci spotykają się w tym samym czasie w kontekście przedsiębiorczości i rodziny. W związku z tym ta forma zmiany pokoleniowej charakteryzuje się szczególnie dużą liczbą przeszkód emocjonalnych. Aby odpowiednio wcześnie rozpoznać te przeszkody i uniknąć konfliktów, warto dobrze zaplanować sukcesję przedsiębiorstwa. Takie planowanie ma również pozytywny wpływ na pomyślne przekazanie majątku rodzinnego następnemu pokoleniu.
Pomagają w tym 3Ws sukcesji biznesu. Odpowiadając na te zasadnicze pytania, w grę wchodzą m.in. Sukcesja firmy w przedsiębiorstwie rodzinnym bardziej natychmiast:
- Czy firma powinna być kontynuowana w rodzinie czy poza nią?
- Czy firma pozostanie własnością rodziny i będzie zarządzana przez dyrektora z zewnątrz?
- Kiedy sprzedaż firmy jest wskazana?
- Co należy zrobić w kontekście przygotowania sukcesji przedsiębiorstwa?
Na te i inne pytania nie jest łatwo odpowiedzieć. Z tego powodu w przygotowaniu sukcesji przedsiębiorstw we Wschodniej Westfalii często uczestniczą specjaliści. W ramach warsztatów sukcesyjnych specjalista odpowiada na przykład na podstawowe pytanie, czy rozwiązanie sukcesji może nastąpić w rodzinie czy poza nią. Następnie inicjuje niezbędne kroki.
Okazuje się bowiem, że tylko dobrze przygotowane sukcesje firm odniosą sukces w dłuższej perspektywie.
Wskazówki do dalszej lektury:
Bezpłatny przewodnik po sukcesji przedsiębiorstw
Komentarz: Nierozwiązane sprawy sukcesji firm zagrażają naszemu dobrobytowi
Jedna trzecia wszystkich zakładów rzemieślniczych w obliczu sukcesji w Grafschaft Bentheim
KfW - Analiza: Sukcesja przedsiębiorstwa palącym problemem w MŚP
Koszty sukcesji przedsiębiorstwa lub fuzji i przejęć
Bezpłatne seminaria internetowe na temat sukcesji przedsiębiorstw
Jak znaleźć renomowanych doradców ds. sprzedaży firm?
W dużej części Niemiec, analogicznie do niedoboru wykwalifikowanych pracowników, występuje również duży niedobór przedsiębiorców. Na przykład, według badań przeprowadzonych przez Izby Przemysłowo-Handlowe, prawie 50% wszystkich właścicieli firm w wieku powyżej 55 lat w NRW nie zajęło się jeszcze sukcesją. Z kolei we wschodniej Westfalii, według badań Izby Przemysłowo-Handlowej w Bielefeld, tylko jedna czwarta przedsiębiorców to uczyniła. Sytuacja jest podobna w innych regionach. Według badań regionalnych przeprowadzonych przez Izbę Przemysłowo-Handlową w Regensburgu 69% wszystkich ankietowanych przedsiębiorców nie poczyniło jeszcze żadnych postanowień. Jednym z możliwych powodów stosunkowo spokojnej sytuacji sukcesyjnej w okręgu izbowym Bielefeld jest wysoki udział sukcesji firm rodzinnych w przedsiębiorstwach wewnętrznych. Zgodnie z tym, około 70% przedsiębiorstw we Wschodniej Westfalii ma pozostać w rękach rodzinnych. Dla porównania, średnia krajowa wynosi tylko od 35 do 50% wszystkich firm.
3W są również szczególnie ważne dla wschodniowestfalskich przedsiębiorców: Wpowinien Wan Wen zostać przekazany? W końcu sukcesja w rodzinie jest często wyzwaniem emocjonalnym. Rodzice i dzieci spotykają się tutaj zarówno w kontekście przedsiębiorczości, jak i rodziny. Dlatego pomocne jest dokładne planowanie. W trakcie tego procesu w przedsiębiorstwach rodzinnych pojawiają się kolejne pytania:
- Czy firma powinna być kontynuowana w rodzinie czy poza nią?
- Czy firma pozostanie własnością rodziny i będzie zarządzana przez dyrektora z zewnątrz?
- Kiedy sprzedaż firmy jest wskazana?
- Co należy zrobić w kontekście przygotowania sukcesji przedsiębiorstwa?